Зошто е важна здравствената писменост?

Close-up shot of male doctor filling in medical record, his patient sitting opposite him

„Чудотворниот лек за дијабетес“ или „Излечете ја кашлицата со оваа состојка“ се само дел од насловите на медиумите со кои секојдневно се среќаваме. Во морето сензационалистички написи, здравствената писменост е поважна од кога било.

Потребно е да се  подигне свеста на населението  преку различни акции ,да се изгради „мост“ меѓу здравствените организации и пациентите. Односно, на луѓето да им се обезбедат навремени, точни и проверени информации.

Здравствената писменост се дефинира како збир на когнитивни и социјални вештини кои ја одредуваат мотивацијата и способноста на поединецот да пристапи до информации, да ги разбере и да ги користи со цел подобрување и одржување на добро здравје.

Три нивоа на здравствена писменост

Во текот на 1970-тите, здравствената писменост стана предмет на стручна и научна дебата, а првото сериозно истражување беше започнато во САД. Постојат три нивоа на писменост – функционално, интерактивно и критичко.

Функционалното подразбира основни знаења и вештини кои му овозможуваат на поединецот да се движи низ здравствената средина. Тоа значи дека лицето може да ги разбере медицинските информации и да ја најде соодветната здравствена услуга. Интерактивната здравствена писменост вклучува напредни знаења и вештини кои овозможуваат разбирање на различни форми на здравствени информации, нивна примена во променлива средина и учество во одредени здравствени активности. Критичката писменост вклучува знаење и вештини, т.е. разбирање на економското, социјалното и политичкото ниво на здравствената заштита.

Зошто е воопшто важна здравствената писменост?

Луѓето со низок степен на здравствена писменост поретко користат превентивни мерки, почесто посетуваат лекари и често неправилно земаат лекови. Поради сето ова, трошоците за здравствена заштита растат. Здравствената писменост се смета за клучна за зачувување на здравјето на поединецот бидејќи ја подобрува нивната способност да ги користат здравствените информации и да преземаат навремени активности за нивната благосостојба. Од претходните истражувања знаеме дека ниското ниво на здравствена писменост може да има долгорочни последици врз здравјето на поединецот.

На крајот на краиштата, подобрувањето на здравствената писменост во општеството дава основа за граѓаните да играат активна улога во подобрувањето на сопственото здравје и да ги охрабрат надлежните институции да ја исполнат својата одговорност во решавањето на здравствените прашања.

Извор

World Health Organization: Impoving health literacy.

https://www.who.int/activities/improving-health-literacy