Факти за мозокот
Просечниот човечки мозок тежи 1400 грама и троши 20 проценти од целиот кислород што му е достапен на телото.
Некои области на мозокот кај малтретираните или сериозно запоставените деца може да бидат значително помали од истите области кај здравите деца.
Новороденчињата можат да изгубат половина од своите неврони уште пред да се родат. Овој процес се нарекува разредување и значи колапс на непотребните неврони кои не добиваат доволно сигнали.
Истражувањата покажаа дека децата на двегодишна возраст знаат до 300 зборови повеќе од нивните врсници доколку родителите поинтензивно разговараат со нив.
Пеењето на птиците е сосема слично на човечкиот говор. Дури и птиците учат да пеат рано во детството имитирајќи ги возрасните, а имаат и посебни моторни и аудитивни области во мозокот кои учествуваат во пеењето.
Мозочниот удар е една од водечките причини за смрт или инвалидитет денес.Последиците зависат од областа на мозокот што е засегната. На пример, ако средната церебрална артерија е засегната, моторниот кортекс е оштетен, оставајќи го пациентот парализиран на спротивната страна од телото.
Електроенцефалограф (ЕЕГ) е неинвазивен метод во кој електричната активност на мозокот се снима преку електроди на површината на главата.Неговата употреба е непроценлива во проучувањето на спиењето. Малите флуктуации што ги детектира ЕЕГ може да ни кажат дали некое лице спие, е будно или некаде помеѓу.
Дваесет проценти од целата крв тече низ мозокот, што зависи од овој постојан проток за да обезбеди доволно енергија на неговите неврони. Техниките на сликање, како што е функционалната магнетна резонанца, ја користат оваа врска помеѓу невронската активност и протокот на крв за да ни покажат слики од мозочната активност.
Иако мозокот сочинува само 2 отсто од вкупната телесна тежина, тој троши 20 отсто од целиот кислород. Кислородот е неопходен за опстанок на невроните, а настанува трајно оштетување доколку неговото снабдување се прекине на само 10 минути.
Мерењата на мозочната активност кај едногодишните деца покажуваат дека нивниот префронтален кортекс (кој го претставува седиштето на размислувањето и логиката) формира врски меѓу невроните во тоа време толку брзо што троши еднократно повеќе енергија отколку кај возрасен.
Во првиот месец од животот, бројот на синапсите (контакти меѓу два неврони) скока од 50 трилиони на 1 квадрилион.
Дали знаевте дека и човечките уши испуштаат звуци? Овие се обично многу тивки, но понекогаш луѓето околу можат да ги слушнат – додека тие никогаш не се слушаат за самата личност. Нивното потекло не е јасно, но веројатно се предизвикани од повратни сигнали од мозокот до ушите.
Освен човекот, зеваат и птици, па дури и влекачи. Зевањето е предизвикано од хемиски гласници во мозокот кои делуваат на дел од мозокот наречен хипоталамус.
Во мозокот има 100 милијарди неврони. Ако ставите толкав број на листови хартија на куп, би достигнале височина од 8.000 km.
Мирисните пупки во нашиот нос се едни од ретките неврони кои можат да се регенерираат во текот на животот. Новите неврони секогаш ја задржуваат истата шема на врски како нивните претходници. Штом мирисот ќе се запамети, тој секогаш ќе остане ист, и покрај тоа што новите неврони го мирисаат.
Новороденчињата можат да ги разликуваат самогласките на мајчиниот јазик и странскиот јазик веќе четвртиот ден по раѓањето.
Мозокот не чувствува болка, бидејќи не постојат нервни завршетоци рецептори за болка. Овој факт се користи како предност во неврохирургијата, кога лекарите го тестираат функционирањето на одделни области на мозокот кај свесни пациенти, помагајќи им да не ги оштетат важните делови.
Навечер гледаме подобро со периферен отколку со централен вид. Планинарите знаат како да си помогнат во текот на ноќта гледајќи малку над нивната патека, а пилотите на авиони намерно се научени да ја набљудуваат својата околина ноќе од аглите на очите. Периферниот вид е подобар ноќе бидејќи во овие делови на окото има повеќе визуелни рецептори кои се почувствителни во услови на слаба осветленост.
Читањето на глас може да го стимулира развојот на мозокот на детето, но денес само половина од родителите им читаат на своите деца.
Развојот на мозокот има свој ритам. Одредени области и нивните поврзани способности се развиваат чекор по чекор. На тримесечна возраст, на пример, најинтензивно се развива визуелниот кортекс.
Способноста на детето за учење може да се зголеми за една четвртина со стимулативна средина.