Костенот е плод на костенот, кој потекнува од Европа и Мала Азија. Познаваме неколку видови на костен, но најзастапен во нашите шуми е вистинскиот костен (Castanea sativa). Костенот созрева секоја година во октомври и ноември, а секоја трета година раѓа особено обилно. Плодот на костенот се нарекува исто така костен.Треба да се прави разлика помеѓу плодовите на дивиот и питомиот костен. Додека питомиот костен е вкусен и е вистински деликатес, дивиот костен не е за јадење, но е лековит и од него во фармацевтската индустрија се приготвуваат креми, тинктури и други медицински препарати. Плодот на питомиот костен е исклучително хранлив и со право уште се нарекува и “плод на боговите”.
Состав на костен и ефекти врз здравјето
Костените содржат големо количество јаглехидрати, диетални влакна, есенцијални масни киселини (линолеински масни киселини), витамини, минерали и антиоксиданси. Има голема хранлива вредност, поради високата содржина на витамини како витамин Ц, фолна киселина, витамин Б6 и тиамин и минерали како манган, бакар и калиум. Истовремено, тој е богат извор на диетални влакна, кои благотворно делуваат на варењето и здравјето.
Совети за употреба
Костените треба да се излупат. Може да се јаде свеж, но може да има силен вкус, па најчесто се пече или варат пред јадење. Варените костени може да се користат за подготовка на разни прилози, пире, филови за тестенини и пецива.
При печењето направете засек на кората, исто така се препорачува да се исече пред да се готви, но само со нож прободете ја надворешната кора, а внатрешната кора да биде што е можно недопрена. Костените исто така може да се исушат и сомелат во брашно.
Складирање
И покрај тоа што костенот со текот на времето добива посладок вкус, треба да се чува најмногу една до две недели. Сварените костени можете да ги сомелете и да додадете малку млеко и да ги замрзнете за подоцнежна употреба.
Супа од тиква со костени
– 200 гр печени и излупени костени
– кромид
– 500 гр тиква (нелупена, лушпата е лесна за складирање и не вознемирува, а исто така придонесува за поголема содржина на диетални влакна)
– 1,2 l вода
– маслиново масло, сол, бибер
– морско оревче
– сол, бибер
Пропржете ги состојките, додадете вода и динстајте додека не се изедначи.
Добар апетит!